سایه صادرات نفتی بر محصولاتِ غیرنفتی
با این حال هنوز برخی کالاها در بازارهای جهانی هستند که نامشان با ایران و بازار ایران گره خورده است.فرش، پسته و زعفران، سه قلم کالایی است که این موقعیت استراتژیک را دارا هستند.
حالا اما در شرایطی که حجم صادرات غیر نفتی ایران به 43 میلیارد دلار 12 ماه سال 1395 رسیده است، خبری دو قلم از این اقلام در میان پرفروش های ایران در بازارهای صادراتی نیست.
شاید موقعیت مهم فرش ایرانی در بازارهای جهانی ، به ذات؛ مدیون صادرات اندک آن از ایران بوده است چرا که وقتی با هدف ایجاد شغل و کسب درآمد برای روستاییان و شهرهایی با قابلیت بالای فرشبافی،حجم تولید فرش افزایش یافت، بازارهای جهانی فرش ایران کم کم به هم ریخت و تزلزل موقعیت همزمان شد با تلاش پاکستان و افغانستان و هند و حتی چین برای صادرات فرش هایی مشابه فرش ایرانی اما با قیمت ارزان تر از ایران.
زعفران نیز هر چند ممکن است به دلیل وضعیت ویژه کشت قابلیت تولید بالاتر را نداشته باشد اما باید توجه داشت که هنوز از پس سال های طولانی از حضور پررنگ ایران در بازارهای صادراتی، این محصول به اسپانیا و امارات به صورت فله صادرمی شود و پس از آن با بسته بندی های شکیل بار دیگر روانه بازارهای صادراتی می شوند.
پسته اما موقعیتی دیگر دارد . پسته تنها کالای سنتی ایرانی است که در فهرست اقلام عمده صادراتی ، ردیف هشتم را در سال گذشته از آن خود کرده و توانسته است بیش از 970 میلیون دلار درآمد ارزی برای ایران ایجاد نماید.
زیر سایه نفت
ایران در دهه نود یک بار توانسته است رکورد صادرات 50 میلیارد دلاری صادرات را بشکند، اما در سال گذشته آمارها حکایت از صادرات 43 میلیارد دلاری کالای غیرنفتی به بازارهای جهانی دارد. با این حال هدف‌گذاری برای رسیدن به صادرات 50 میلیارد دلاری پایدار در دستور کار دولت قرار دارد و ایران قصد دارد با در اختیار گرفتن بازارهای جدید بتواند وابستگی به نفت را اندکی بکاهد.
بررسی ها اما نشان می دهد نیمی از صادرات غیر نفتی ایران زیر سایه نفت قرار دارد و میعانات گازی، کالاهای پتروشیمی ، متانول ، گاز طبیعی و ... اقلامی هستند که بر صدر فهرست کالاهای صادراتی ایران نشسته اند.
مواد غذایی با طعم نوستالژی
در شرایطی ایران توفیقی در صادرات مواد غذایی ندارد که تجربه نشان می دهد غذای ایرانی یکی از مهمترین آلمان های مورد توجه گردشگران ایرانی است.نه تنها غذا، که فرآورده های غذایی نیز امکان صادرات به بازارهای جهانی را دارا هستند اما آنچه اهمیت دارد این است که آنچه در قالب مواد غذایی از ایران صادر می شود، نه برای خریداران خارجی که برای ایرانیانی است که در خارج از کشور روزهایشان را به شب می رسانند.
این چنین است که موقعیت خاص ایران حتی در منطقه ، برای افزایش صادرات به روسیه و قطر و ... از دست می رود.
روسیه پیش تر به دلیل تحریم های غربی، به بازاری بسیار بکر و قابل برنامه ریزی برای ایران و دیگر کشورهای منطقه تبدیل شد اما در عمل مشکلات ناشی از حمل و نقل و همچنین نبود برنامه منسجم مانع از افزایش سهم ایران از این بازار شد.
اخیرا نیز بازار قطر، بازاری مهم برای کشورهای منطقه محسوب می شود چرا که تنش های سیاسی میان این کشور و عربستان دیگر هم پیمانان عربی آن ، مسیرهای صادراتی پیشین را برای قطر مسدود کرد.
برخی فعالان این بازار بر این اعتقادند که برنامه ریزی برای بازار قطر خود می تواند زمینه ها را برای شناساندن برندهای مطرح ایرانی در بازارهای منطه فراهم کند.
شاید کمی خرد نگری به بازارها در کنار برنامه های کلان صادراتی زمینه را برای رهایی بازارهای صادرات غیر نفتی ایران از سایه نفت فراهم کند.
اعتراض سینماگران به حوزه هنری باید شنیده شود
این نماینده اصلاح طلب مجلس، با اشاره به تحریم سینماهای حوزه هنری از سوی برخی سینماگران به دلیل ادامه اعمال سلیقه این دستگاه فرهنگی در نمایش برخی فیلم‌های سینمایی، به ما گفت: «اگرچه معتقدم این مقابله راهگشا نخواهد بود و ممکن است بن‌بست‌های دیگری را برای هنرمندان به دنبال داشته باشد اما این حرکت معترضانه سینماگران باید موجب شنیدن صدای اعتراض چندین ساله آنها شود.»
شاه عنایتی در ادامه این موضوع گفت: «انتظار است وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی جلساتی را با حوزه هنری تا حصول نتیجه برگزار کنند تا بیش از این به اقتصاد سینما لطمه وارد نشود و رفتار سلیقه‌ای و غیرقانونی صورت نگیرد.»
معاون اول احمدی‌نژاد، رئیس دفتر آیت‌الله می‌شود؟
روزنامه اعتماد نوشت: اینکه فصل تغییر در مجمع تشخیص مصلحت نظام که سال‌ها بود ترکیبی ثابت داشت فرا رسیده، کاملا طبیعی است. در این میان اما شایعات بسیاری هم هستند که به گوش می‌رسند.
هفته گذشته که حکم ریاست پنج ساله آیت‌الله هاشمی شاهرودی بر مجمع تشخیص مصلحت نظام صادر شد بخشی از این شایعات تایید و برخی دیگر هستند که در این میان تکذیب شده‌اند. تا اینجای کار محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام تایید کرده است که مرکز مطالعات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام حذف خواهد شد.
در دو روز گذشته اما شایعه انتخاب رییس دفتر رییس جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام بود که به گوش می‌رسید. فرد مورد نظر در این مورد هم «پرویز داودی»بود. با این حال پرویز داودی از انتخابش به عنوان رییس دفتر آیت‌الله هاشمی‌شاهرودی اظهار بی‌اطلاعی کرد. اما پرویز داودی کیست؟
پرویز داودی، عضو 65 ساله مجمع تشخیص مصلحت نظام است که سابقه معاونت اولی را در دولت اول محمود احمدی‌نژاد داشته است. البته او در زمره افرادی بوده که راه خود را از احمدی‌نژاد جدا کرده است و حالا مشخص نیست که آیا او رییس دفتر آیت‌الله هاشمی شاهرودی می‌شود یا خیر؟پیش از این نیز و در طول سال‌های ریاست آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی بر مجمع تشخیص مصلحت نظام، محمد هاشمی‌رفسنجانی برادر آیت‌الله بود که ریاست دفتر وی را بر عهده داشت. از همین رو مشخص نیست که انتخاب آیت‌الله هاشمی شاهرودی برای رییس دفترش چه فردی باشد.
پرسش قابل تامل درباره موضوع زن و شادی
فردین علیخواه در خبرآنلاین نوشت: سال گذشته تحقیقی درباره موسیقی رپ داشتم. می خواستم ببینم که در شبکه های اجتماعی مجازی چه نظراتی درباره این موسیقی وجود دارد.با گشت و گذار در فضای مجازی به تدریج موضوعِ فرعیِ دیگری توجه ام را جلب کرد و آن نامیدن هنرمندان و خوانندگان نام آور با القابی مانند « استاد » بود. می دیدم که کاربران شبکه های اجتماعی لقب "استاد"را قبل از برخی از اسامی آورده؛ ولی برای برخی دیگر نیاورده اند. البته این طبیعی بود چون قطعا قرار نیست همه لقب استاد بگیرند. منظور من برای کسانی بود که در یک رده و جایگاه قرار می گرفتند و تفاوت شان تنها در اجرای آهنگ های شاد یا غمگین بود. به نظر می رسید که این موضوع تصادفی نیست. بیشتر کنجکاو شدم.
در صفحاتی که اعضای آنها بیشتر به موسیقی پاپ علاقه مند بودند به ندرت دیدم که خوانندگانی لقب « استاد » بگیرند که ایرانیان غالبا با آهنگ های آنها شادی کرده اند و در مجالس با آثار آنان حرکات موزون انجام داده اند. مثلا قبل از نام شهرام شب پره به هیچ وجه لقب "استاد" قرار نگرفته است و نمی گیرد ولی در مقابل؛ در موارد متعددی از کسانی مانند داریوش، سیاوش قمیشی ، ابی و ستار به عنوان "استاد" یاد شده بود. گویا در عرصه موسیقی کسانی که به سمت موسیقی شاد می روند شایستگی استاد نامیده شدن را از دست می دهند. این مسأله درباره کمدین های ایرانی هم صادق است. بعید می دانم حتی 50 سال دیگر کسی بگوید استاد مهران مدیری!
از طرف دیگر، در صفحاتی هم که اعضاء آنها بیشتر به موسیقی سنتی علاقه مند بودند نیز نکتۀ جالبی دیدم. در این صفحات، اکثر کاربران القابی مانند « استاد» را فقط به مردان داده بودند. مثلا از نام آورانی چون بنان ، خالقی، بدیع زاده و شجریان همواره با عنوان استاد یاد شده بود ولی کمتر دیدم که از همقطاران اینان که زن بودند و بسیار هم پرآوازه اند با عنوان استاد یاد شود. گویا برای زنان لقبِ « بانو » به جای استاد نشسته است و نهایت احترام به آنان نیز همین لفظ بانوست.
پرسش این است که چرا در شبکه های اجتماعی با زنان( در هر سبکی از موسیقی که باشند) و خوانندگانی که آهنگ های شاد می خوانند به یک شکل رفتار می شود؟ چرا همواره « شادی» و « زن » دو مسأله یا مناقشۀ اصلی جامعه ایرانی بوده و هست؟ آیا این سوگیری ها در ناخودآگاه ما ایرانیان ریشه دوانده است؟
چند درصد مردم به بیمه اهمیت می‌دهند؟
خبرآنلاین: در سال گذشته میزان ضریب نفوذ بیمه کشور برابر 2.18 درصد بوده که نسبت به سال 1394 از رشد 6.1 درصدی برخوردار است.
شاخص حق بیمه سرانه یعنی نسبت حق بیمه تولیدی به جمعیت کشور، به حدود 3.5 میلیون ریال می رسد که به طور متوسط میزان مشارکت هر نفر ایرانی را در پرداخت به این صنعت نشان می‌دهد.
بیمه به عنوان یکی از ابزارهای کارای مدیریت ریسک و تامین امنیت، از یک سو سبب گسترش رفاه اجتماعی شده و از سوی دیگر باعث رشد سرمایه‌گذاری شده و در پی آن، تولید با سرعت بیشتری رشد کرده و اقتصاد رونق می‌گیرد.
پیشرفت بیمه در کشور می‌تواند منجر به حفظ ثروت ملی و تشکیل پس‌اندازهای بزرگ شود و در ارتباطی متقابل با رشد و توسعه اقتصادی، افزایش مبادلات و توسعه سرمایه گذاری‌های است. در واقع صنعت بیمه با توجه به نقش آن به عنوان یک نهاد سرمایه‌گذار و تعدش در جبران خسارت می تواند بر فعالیت‌های اقتصاد کلان ونیز در رشد اقتصادی کشور تاثیر بسزایی داشته باشد.
بر اساس آمار سال 1395 صنعت بیمه کشور از لحاظ شاخص ضریب نفوذ بیمه در جایگاه شصت و دوم جهان ایستاده و از سوی دیگر بر اساس شاخص حق بیمه سرانه کشور جایگاه شصت و هشتم جهان را داراست.
تعداد بیمه‌نامه‌های صادره در سال 1395 نیز با حدود 15.4 درصد رشد نسبت به سال 1394 حدود 58.6 میلیون فقره بوده است. از کل تعداد بیمه نامه‌های صادره چهار رشته بیمه شخص ثالث - مازاد، حوادث راننده، حوادث و بدنه اتومبیل به ترتیب 34.6، 32.4، 7.8 و 7.1 درصد از کل بیمه‌نامه‌های صادره سهم دارند که در مجموع 81.9 درصد می شود. سهم رشته‌های بیمه درمان، عمر و آتش‌سوزی نیز به ترتیب 5.3، 5.1 و 4.7 درصد از کل تعداد بیمه‌نامه‌های صادره بوده است.
میزان انحصار شرکتی در بازار بیمه طی سال 1395 براساس مجموع مجذورات سهم هر یک از شرکت‌های بیمه معادل 1733 واحد است که در مقایسه با سال 94 به میزان 181 واحد معادل 9.5 درصد کمتر شده و بهبود یافته است. با این وجود تنها پنج شرکت بیمه ایران، آسیا، دانا، البرز و پارسیان (هر یک دارای سهم بیشتر از ش درصد) در مجموع 68.6 درصد از حق بیمه تولیدی بازار را به خود اختصاص داده‌اند.
در سال 1395 سه شرکت بیمه تجارت نو، حکمت صبا و شرکت تخصصی بیه زندگی خاورمیانه پروانه فعالیت خود را از بیمه مرکزی اخذ کرده‌اند. لذا تعداد شرکت های بیمه از 28 شرکت بیمه طی سال 1394 به 31 شرکت بیمه در سال 1395 افزایش یافت.
همچنین سه شرکت بیمه خراجی کارگزار بیمه لویدز لندن، شرکت بیمه اواسان و شرکت بیمه کارااوگلان بروکرز با ایجاد دفتر ارتباطی در ایران فعالیت می کنند.
سهم شرکت‌های بیمه غیردولتی از حق بیمه تولیدی و خسازت پرداختی افزایش یافته است به طوری که سهم شرکت‌های بیمه غیردولتی از حق بیمه تولیدی و خسارت پرداختی به ترتیب از 53 و 48 درصد در سال 1390 به 63 و 57 درصد در سال 1395 رسیده است.
تعداد شبکه فروش و خدمت رسانی بیمه در سال 1395 گسترش پیدا کرد. تعداد نمایندگان عمومی به بیش از 33400 نماینده فعال، نمایندگان عمر به حدود 10600 نماینده فعال (کل نمایندگان بیمه به بیش از 44000 نماینده فعال) تعداد کارگزاران بیمه به حدود 650 کارگزاری فعال و تعداد ارزیابان خسارت به 214 ارزیاب فعال رسیده است. شعب شرکت‌های بیمه نیز از تعداد 1043 شعبه به تعداد 1079 شعبه در سال مورد بررسی افزایش داشت که در اقصی نقاط کشور پراکنده شده‌اند.
عملکرد بیمه‌ها در سال گذشته
صنعت بیمه به طور کلی به دو قسمت بیمه زندگی و بیمه غیرزندگی تقسیم می شود. در سال 1395، سهم بیمه‌های غیرزندگی از حق بیمه های موجود در کشور حدود 87 درصد و سهم بیمه‌های زندگی حدود 13 درصد بوده، در حالی که سهم بیمه‌های زندگی در دنیا حدود 55 درصد است. همچنین از لحا تعداد بیمه‌نامه‌ها نیز 95 درصد بیمه‌نامه‌های صادر شده در کشور متعلق به بیمه‌های غیرزندگی بوده است. در سال 1395 حدود 28 هزار میلیارد تومان حق بیمه دریافت شده و 59 میلیون فقره بیمه نامه صادر شده است. بیمه شخص ثالث و مازاد بیشترین سهم از حق بیمه‌های تولیدی یعنی 39.5 درصد و از تعداد بیمه نامه های صادر شده 34.6 درصد را داشته است. این نوع بیمه به همراه بیمه حوادث راننده از نوع بیمه‌های اجباری بوده که در مجموع سهمی در حدود 43.2 از حق بیمه‌های تولیدی و 67 درصد از کل تعداد بیمه‌نامه‌های صادر شده را به خود اختصاص داده اند.
ضریب نفوذ بیمه 2.18 درصد
شاخص ضریب نفوذ بیمه نسبت به حق بیمه تولیدی به تولید ناخالص بیانگر حرکت سریعتر یا آهسته‌تر صنعت بیمه در مقایسه با مجموعه اقتصاد کشور است. مقدار این ضریب بعد از انقلاب تا سال 1367 روند نزولی داشته، به طوری که مقدار آن در سال 1367 تنها 0.21 درصد بوده است. بعد از جنگ تحمیلی تا سال 1395 روند این ضریب صعودی بوده و در سال 1395 به مقدار 2.18 درصد می‌رسد که 0.13 واحد درصد بیشتر از سال قبل است. با وجود رشد ضریب نفوذ بیمه در کشور، این ضریب تفاوت زیادی با میانگین جهانی ضریب نفوذ بیمه در جهان دارد. براساس آمار نشریه زیگما، متوسط جهانی ضریب نفوذ بیمه در سال 2016 حدود 6.3 درصد بوده است.
شایان ذکر است ضریب نفوذ بیمه در استان‌های کشور تفاوت قابل ملاحظه‌ای با هم دارد. بیشترین ضریب نفوذ بیمه متعلق به استان تهران با 3.7 درصد و کمترین ضریب نفوذ بیمه به استان کهگیلویه و بویراحمد با 0.5 درصد اختصاص دارد.
نسبت خسارت، حاصل تقسیم خسارت پرداختی به حق بیمه تولیدی برحسب درصد است. در سال 1395 نسبت به خسارت بیمه معادل 65 درصد بود و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 1.2 واحد افزایش نشان داد. در این نسبت خسارت هشت شرکت بیمه بالاتر از این میزان در بازار بوده است. پس از شرکت‌های بیمه نامبرده نسبت خسارت شرکت بیمه معلم با 64.3 درصد تقریبا در سطح بازار بیمه قرار دارد.
